Хөдөлгөөнт төхөөрөмж дээр гар утасны програм байдагтай адил вэб программ (эсвэл товчоор "вэб апп") нь вэб хөтчийг үйлчлүүлэгч болгон ашиглан тодорхой функцийг гүйцэтгэдэг аливаа компьютерийн программ юм. Аппликейшн нь вэбсайт дээрх мессежийн самбар эсвэл холбоо барих маягт шиг энгийн байж болно, эсвэл утсандаа татаж авах текст процессор эсвэл олон тоглогчтой гар утасны тоглоомын програм шиг төвөгтэй байж болно.
Доод шугам
Клиент-серверийн орчинд "үйлчлүүлэгч" гэдэг нь тухайн хүний програм ажиллуулахад ашигладаг хост програмыг хэлнэ. Клиент-серверийн орчин гэдэг нь мэдээллийн баазаас олон компьютер мэдээлэл солилцдог орчин юм. Серверт мэдээллийг байршуулдаг бол "үйлчлүүлэгч" нь мэдээлэлд хандахад хэрэглэгддэг программ юм.
Вэб программ ашиглахын давуу тал юу вэ?
Вэб аппликейшн нь хөгжүүлэгчийг тодорхой төрлийн компьютер эсвэл үйлдлийн системд зориулж үйлчлүүлэгч үүсгэх үүрэг хариуцлагаас чөлөөлдөг тул хэн ч интернетэд холбогдох боломжтой тул уг програмыг ашиглах боломжтой. Үйлчлүүлэгч нь вэб хөтөч дээр ажилладаг тул хэрэглэгч компьютер эсвэл Mac ашиглаж болно. Тэдгээр нь Microsoft Edge, Chrome эсвэл Firefox ашиглаж байж болох ч зарим аппликешнд тодорхой вэб хөтөч шаардлагатай.
Вэб программууд нь ихэвчлэн сервер талын скрипт (ASP, PHP гэх мэт) болон клиент талын скрипт (HTML, Javascript гэх мэт) хослуулан ашигладаг. Үйлчлүүлэгч талын скрипт нь мэдээллийн танилцуулгыг харуулдаг бол сервер талын скрипт нь мэдээллийг хадгалах, сэргээх зэрэг бүх хүнд хэцүү зүйлсийг шийддэг.
Вэб програмууд хэр удаж байна вэ?
Вэб аппликейшн нь World Wide Web дэлгэрч эхлэхээс өмнө бий болсон. Жишээлбэл, Ларри Уолл 1987 онд алдартай сервер талын скрипт хэл болох Perl-ийг хөгжүүлсэн. Энэ нь интернет шинжлэх ухаан, технологийн хүрээнээс гадуур үнэхээр алдартай болж эхлэхээс долоон жилийн өмнө болсон юм.
Анхны нийтлэг вэб програмууд харьцангуй энгийн байсан ч 90-ээд оны сүүлээр илүү төвөгтэй вэб програмууд руу түлхэц үзүүлсэн. Өнөө үед сая сая америкчууд орлогын албан татвараа онлайнаар мэдүүлэх, онлайн банкны ажил гүйцэтгэх, олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр нийтлэл хуваалцах, найз нөхөд, гэр бүлийнхэнтэйгээ харилцах зэрэгт вэб аппликейшнийг ашиглаж байна.
Вэб программууд хэрхэн хөгжсөн бэ?
Ихэнх вэб программууд нь клиент-серверийн архитектур дээр суурилдаг бөгөөд үүнд үйлчлүүлэгч мэдээлэл оруулж, сервер нь мэдээллийг хадгалж, татаж авдаг. Gmail болон Microsoft Outlook зэрэг үйлчилгээнүүд нь вэбд суурилсан имэйл клиентүүдийг санал болгодог цахим шуудан бол үүний тод жишээ юм.
Ихэнхдээ серверийн хандалт шаарддаггүй функцуудыг удирдахын тулд илүү олон вэб программууд хөгжсөөр байна. Жишээлбэл, Google Docs нь текст боловсруулагчийн үүрэг гүйцэтгэж, үүлэн доторх мэдээллийг хадгалж, документыг өөрийн хувийн хатуу диск рүү "татаж авах" боломжийг олгодог вэб програм юм.
Хэрэв та вэбийг хангалттай удаан ашиглаж байгаа бол вэб програмууд хэр боловсронгуй болсныг харсан байх. Энэ боловсронгуй байдлын ихэнх нь илүү мэдрэмжтэй вэб програм үүсгэх програмчлалын загвар болох AJAX-тай холбоотой юм.
Google Workspace (хуучнаар G Suite) болон Microsoft 365 нь бүтээмжийн хэрэглээний иж бүрдлийг авч, нэгдсэн хэрэглээнд зориулан бүлэглэсэн хамгийн шинэ үеийн вэб програмуудын бусад жишээ юм.
Интернэтэд холбогдсон гар утасны аппликейшн (Facebook, Dropbox болон төрөл бүрийн банкны програмууд) нь мөн дэлхийн интернетийн урсгалд мобайл вэбийн эзлэх хувийг нэмэгдүүлэх зорилгоор вэб программуудыг хэрхэн зохион бүтээсний жишээ юм.